روز۱۲ ژانویه روز گرامیداشت “یاد روز” سه بار قتل عام ترکمنها درتاریخ معاصر ازتابستان ۱۸۷۳تا پایان۱۹۱۶ است.
۱-کشتار ده روزه ترکمنها درتابستان ۱۸۷۳ درمحدوده استان «داش اوغوز» جمهوری ترکمنستان،
۲-کشتار دوم در جنگ گوّک تپه درمحدوده «استان آخال» که از ۱۸۷۸تا ۱۲ژانویه ۱۸۸۱ طول کشید،
۳-قتل عام ترکمنها در ترکمنصحرا درزمستان ۱۹۱۶.
تهران پس ازشکست ترکمنها درجنگ گوک تپه در ۱۲ ژانویه ۱۸۸۱ میلادی با فرستادن هیاتی پیروزی ارتش روسیه را تبریک گفت و برای استقرار همسایگی دوستانه خواستار قرا داد مرزی بشرط هدیه دادن بخش جنوب رود اترک از اراضی متصرفی ارتش روسیه از خاک ترکمن شد. وپادشاه روسیه پیشنهاد را پذیرفت و ترتیب قرار داد مرزی معرف بقرار داد آخال را داد.
قرارداد در دسامبر۱۸۸۱ امضا شد. ولی دولتها وسه حکومت ایران پس از قرار داد مرزی در۱۸۸۱ به تجاوز بخاک ایران (طبق آن قرارداد) در دکابر۱۹۱۶ وکشتار نزدیک به چهارصد هزار ترکمن ترکمنصحرای ایران را محکوم نکردند. امما کرنسکی رئیس دولت روسیه درفاصله انقلاب فوریه واکتبر۱۹۱۷ کشتار را محکوم کرد و پذیرفت غرامت پرداخت کند ولی براثر انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ برکنار شد.
*-چند منبع برای علاقمندان
درباره سه بار قتل عام ترکمنهای شرق خزر از منابع زیر اطلاعات لازم را میتوان کسب کرد:
۱.کتاب ترکمنهای ایران نوشته ب. لوگاشوا، ترجمه و نشر در تهران ۱۳۵۹ خورشیدی
۲.کتاب دوجلدی تاریخ ترکمنستان نوشته اراز محمد سارلی،چاپ دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی وزارت امور خارجه ایران، تهران-تابستان ۱۳۸۴
۳-کتاب گزارش مک گاهان خبرنگار هرالد نیویورک. این کتاب درایران ترجمه و چاپ نشده ولی به انگلیسی ازگوگل قابل دسترسی است.
MacGahan, J.A. Campaingn of the Oxus and the Fall of Khiva. London: Sampson Low, 1874.
Campaigning on the Oxus, and the fall of Khiva : MacGahan, J. A. (Januarius Aloysius), 1844-1878 : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
یوسف کرُ
۱۲ ژانویه ۲۰۲۱ – ۲۳دی ۱۳۹۹
HATYRA GÜNI: Daşoguz, Gökdepe we Türkmensähra Gyrgynçylyklary…
۱۲-nji ýanwar Hatyra günine bagyşlanan ýörite sanynda basybaljylaryň Gökdepe galasyndaky we ondan owalky Daşoguz hem on8dan soňky Türkmensähra gyrgynçylyklaryndan alynmaly taryhy sapak barada söz açylýar. Erkin Ses Türkmen kanalyna ýazylyň (goldawçylara goşulyň) we buşkuk jaňyny hem açyň. Bize wideo we ses iberiň, olary dünýä jar eder ýaly.
در باره نویسنده /
امید بایندری
Daşoguz Gökdepe Türkmensähra تورکمنلر تورکمنلرینگ ۱۲یانوار حاطیرا گؤنی قتل عام ترکمنها درتاریخ معاصر ی.کرُ
مطالب مرتبط
اطلاعیه ها
-
اردیبهشت 8, 1403 حکم اعدام توماج صالحی و دیگر زندانیان سیاسی را محکوم می کنیم
حکم اعدام توماج صالحی و دیگر زندانیان سیاسی را محکوم میکنیم موجی از اعتراضات گسترده ایرانی ها به صدور حکم اعدام برای خواننده معترض توماج صالحی، از جانب دادگاه انقلاب اصفهان به راه افتاده است. هموطنان معترض مان در سراسر جهان با حمایت معترضین جامعه مدنی کشورهای جهان به راه افتادند تا نهادهای مدافع حقوق بشر، دمکراسی و سکولاریزم صدای اعتراض شان…
-
آذر 23, 1401 🛑 اطلاعیه مشترک شورای مدیریت گذار و شورای ملی تصمیم
با ادای احترام به همه رزمندگان انقلاب پرشکوه “زن، زندگی، آزادی” که این چنین قهرمانانه و فداکارانه در سراسر ایران با نظام جنایت پیشه جمهوری اسلامی نبرد می کنند؛با گرامی داشت یاد عزیز جوانان و همه انسان هایی که در راه رهایی ایران و پاسداشت شأن و حرمت انسانی جان فدا کردند؛و با الهام از…
-
آذر 19, 1401 بیانیه ۳تشکل ترکمن صحرایی بمناسبت روز جهانی حقوق بشر ۲۰۲۲
روز جهانی حقوق بشر نوید بخش دنیایی مبتنی بر آزادی و برابری دهم دسامبر امسال هفتاد وچهارمین سالگرد روزجهانی حقوق بشر است. سند تاریخی منشور ویا اعلامیه جهانی حقوق بشر بمثابه یک عهد و پیمان بین‌المللی در روز دهم دسامبر سال ۱۹۴۸ به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل متحد رسید. ازآن پس این روز بنام روز جهانی حقوق بشر درحافظه تاریخی بشریت برای همیشه…
-
آذر 2, 1401 نامه۵ سازمان زنان ملیتهای تحت ستم درایران به۹ سازمان بین المللی
نامه پنج سازمان زنان ملیتهای تحت ستم درایران به نه سازمان بین المللی، ازجمله امنستی اینترناسیونال ویونیسف… ازابراز همبستگی شما متشکریم، اما زمان اقدام فوری درایران فرا رسیده است! به: سازمان ملل، یونیسف، عفو بین الملل، سازمان بین المللی کار،ENNHRI وهرکسی به مدافعان حقوق بشر درایران اهمیت می دهدموضوع : ازابراز همبستگی شما متشکرم، اما زمان اقدام فوری برای…
-
آذر 2, 1401 به حمایت مقاومت کردستان به پیوندیم
درحمایت از مقامت کردستان ایران به اعتصاب سراسری به پیوندیم تاریخ جنبش‌های سیاسی و اجتماعی ایران خیزش ها و انقلاب هایی را در دل خود جای داده که بنا به شرایط و ویژه گی ها ، بخشی از نواحی و اتنیک های ایران نقشی چشمگیر و تاثیر گذار در شکل گیری روند آن وقایع تاریخی…
-
آبان 13, 1401 فراخوان سه ائتلاف سیاسی به مناسبت چهلمین روز جمعه‌ی خونین زاهدان و همدردی با مردم خاش
برای چهلمین روز جمعه‌ی خونین زاهدان و همدردی با مردم خاش پس از جمعه‌ی سیاه و خونین خاش در حالی به چھلمین روز جمعه‌ی سیاه و خونین زاھدان که در ھشتم مھرماه ١۴٠١ اتفاق افتاد نزدیک می‌شویم که رژیم سفاک جمهوری اسلامی جمعه‌ی خونین دیگری را در ١٣ آبان در شهرستان خاش رقم زد که…
-
اردیبهشت 26, 1401 اطلاعیه
“کؤنگلۆنگ تاپان دۇست یۇلوندا، جان بِرگین”“جان ده در راه دوستی که دل آرامِ توست”“ماغتئمغولئ پئراغئ” همایش بزرگداشت ۲۸۹-مین سالگرد تولد شاعر بزرگ تورکمن، مختومقلی فراغی در “آق توقای”، با هماهنگی استانداری گلستان، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و شورای هماهنگی جمعیت‌ها و انجمن‌های ادبی-فرهنگی تورکمنصحرا برگزار می‌گردد. مکان:آق‌توقای- آرامگاهزمان:پنج‌شنبه ۲۹ اردیبهشت، مراسم رسمی…
-
اسفند 15, 1400 اطلاعیه مشترک دو سازمان فرهنگی وسیاسی ونیز حقوق بشری ترکمن صحرا
نه به جنگ، پیش بسوی صلح ، تفاهم وهمکاری هرچه گسترده تر جهانیان برای حقوق بشر، آزادی و دمکراسی رئیس‌جمهور فدراسیون روسیه، برای حل مسایل و مشکلاتی که روسیه در رابطه با اوکراین دارد، راه جنگ را پذیرفته در روز ۲۴فوریه ۲۰۲۲ فرمان اعزام قوای نظامی صادر نمود و دنیا را در وضعیت بیم وهراس…
-
اردیبهشت 10, 1400 اعتراض مدافعان حقوق بشر ترکمن صحرا بسازمان ملل
اعتراض سازمان مدافعان حقوق بشر ترکمن صحرا به برگزیدن جمهوری اسلامی ایران، به عضویت کمیسیون مقام زن در سازمان ملل اخیرا برخلاف انتظار جامعه مدنی جهانی بویژه جامعه مدنی ایران در رسانه های سراسر جهان اعلام شد جمهوری اسلامی ایران، به عضویت کمیسیون مقام زن درسازمان ملل متحد برگزیده شده است. سوال سازمان مدافعان حقوق بشر ترکمنصحرا از مسئولین سازمان…
